Bệnh Sởi là gì?
Sởi (bệnh ban đỏ) là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Sởi gây ra. Trẻ em và người lớn đều có thể mắc Sởi, đặc biệt là những người đang sống trong vùng dịch và những người chưa được chủng ngừa đầy đủ bằng vắc-xin phòng Sởi.
I. CÁC TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH SỞI
Khoảng 10 tới 12 ngày sau khi tiếp xúc với siêu vi sởi, những triệu chứng sau đây có thể xẩy ra
1. SỐT
7. Người mọc ra những đốm đỏ lớn, phẳng, chập vào nhau
III. AI CÓ THỂ MẮC BỆNH?
Tỷ lệ lây bệnh 100% ở người chưa có miễn
dịch. Lây truyền mạnh trong những tập thể chưa có miễn dịch (nhà trẻ, mẫu giáo…).
Hay gặp ở trẻ nhỏ 1 – 4 tuổi. Trẻ dưới 6 tháng ít mắc vì có miễn dịch của mẹ.
Người lớn rất ít mắc bệnh.
•Bệnh thường phát vào mùa đông xuân.
•Miễn dịch sau khi khỏi bệnh là bền vững vì vậy rất hiếm khi mắc lại lần thứ hai.
•Là bệnh gây suy giảm miễn dịch nên bệnh nhân dễ mắc bệnh khác.
•Tỷ lệ tử vong cao: 0,02% ở các nước tiên tiến. 0,3 – 0,7% ở các nước đang phát triển.
•Hiện nay nhờ có vacxin sởi được tiêm phòng rộng rãi nên tỷ lệ mắc bệnh và tử vong đã giảm nhiều. Đây là bệnh nằm trong “Chương trình tiêm chủng mở rộng” ở nước ta.
IV. CÁC BIỂU HIỆN BỆNH
1.Thời gian ủ bệnh: 8 đến 11 ngày
2.Khởi phát (Giai đoạn viêm xuất tiết): 3 – 4 ngày
- Sốt nhẹ hoặc vừa, sau sốt cao.
- Viêm xuất tiết mũi, họng, mắt: chảy nước mắt nước mũi, ho, viêm màng tiếp hợp, mắt có gỉ kèm nhèm, sưng nề mi mắt.
- Nội ban xuất hiện (ngày thứ hai): gọi là hạt Koplick, đó là các hạt trắng, nhỏ như đầu đinh ghim, từ vài nốt đến vài chục, vài trăm nốt mọc ở niêm mạc má (phía trong miệng, ngang răng hàm), xunh quanh hạt Koplick niêm mạc má thường có sung huyết. Các hạt Koplick chỉ tồn tại 12 đến 18 giờ. Đây là dấu hiệu có giá trị chẩn đoán sớm và chắc chắn.
4. Lui bệnh (Giai đoạn ban bay):
Ban bay theo thứ tự từ mặt đến thân mình và chi, để lại các nốt thâm có tróc da mỏng, mịn kiểu bụi phân hay vảy cám.
Những chỗ da thâm của ban bay và chỗ da bình thường tạo nên màu da loang lổ gọi là dấu hiệu “vằn da hổ”.
Toàn thân bệnh nhân hồi phục dần nếu không biến chứng.
V. CÁC BIẾN CHỨNG CỦA BỆNH
Viêm phế quản – phổi
Do bội nhiễm, thường xuất hiện muộn sau mọc ban. Biểu hiện nặng: sốt cao, khó thở. Thường là nguyên nhân gây tử vong trong bệnh sởi, nhất là ở trẻ nhỏ.
Viêm tai giữa:
Đối với trẻ dưới 3 tuổi sẽ để lại nhiều hậu quả xấu nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời
Bệnh có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm hoặc để lại di chứng nặng nề, rất khó khắc phục, ảnh hưởng đến sức nghe của trẻ.
Viêm màng não
Viêm màng não thanh dịch do virus sởi
Viêm màng não mủ sau viêm tai do bội nhiễm.
VI. PHÂN BIỆT VỚI RUBELLA (SỞI ĐỨC)
Sốt nhẹ, viêm long đường hô hấp nhẹ, dấu hiệu nhiễm độc không rõ.
Ban dát sẩn dạng sởi nhưng thường nhỏ hơn, mọc thưa hơn và mọc sớm ngay từ ngày thứ 1 – 2, mọc cùng lúc, khi bay để lại vết thâm, không có hạt Koplick.
Hạch sau tai, chẩm sưng đau
VII. CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH
Nằm phòng riêng (thoáng, tránh gió lùa)
Theo dõi thân nhiệt.
Nhỏ mắt, mũi bằng dung dịch nước muối sinh lí 9%o để tránh nhiễm khuẩn.
Lau người hoặc tắm nhanh bằng nước ấm trong phòng kín gió.
Ăn, uống đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là uống bổ sung Vitamin A để đề phòng khô mắt.
VII. PHÒNG BỆNH SỞI NHƯ THẾ NÀO?
Chích vắc-xin phòng Sởi đầy đủ. Đối với trẻ nhỏ thì chích mũi đầu tiên lúc 9 tháng tuổi và nhắc lại theo lịch.
Rửa tay trước khi ăn, trước khi chế biến thức ăn và sau khi đi vệ sinh.
Hạn chế đi vào vùng có dịch và tiếp xúc với người bệnh.
Người bệnh cần nghỉ học, nghỉ làm và không đến nơi đông người cho đến ngày thứ 5 sau khi phát ban.
Người bệnh cần mang khẩu trang khi tiếp xúc với những người xung quanh.